روحانی؛ رییسجمهوری موفق بوده است
روحانی؛ رییسجمهوری موفق بوده است
| دکتر هوشنگ عطاپورگروه سیاسی: دلیلش هر چه باشد تاکنون رسانههای حامی ِدولت تدبیر و امید نتوانستهاند موفقیتها و کامیابیهای دولت را به خوبی تبیین کرده و به سمع و نظر افکار عمومی برسانند. شاید حجم بالای تبلیغات رسانههای مخالفین و در صدر آنها رسانه ملی بهاندازه کافی گرد و غبار کردهاند که امکان دیده شدن موفقیتهای دولت، حتی برای طرفداران پروپا قرصاش نیز فراهم نشده و به همین دلیل، در بین حامیان دولت هم، منتقدان عملکرد روحانی کم نیستند. در این رابطه با یک مساله جدی روبرو هستیم که باعث میشود فضای سیاسی پررمزوراز شود و آنتنها بودن رئیس دولت، در دفاع از دولت است! زیرا در برابر این همه هجمههای تبلیغاتی، صدایی از وزراء ، معاونین رئیس جمهور، استانداران و فرمانداران در دفاع از عملکرد دولت بلند نمیشود! طرفه آن که مدیران این دولت به شدت در دفاع از عملکرد خود، محافظهکاری پیشه کردهاند؛ در حالی که خدماتی که روحانی و تیم اجرایی وی برای این کشور انجام دادهاند؛ در اعماق تاریخ این مرز و بوم همیشه ماندگار خواهد بود. نیازی به برشماری لیست بلند بالایی نیست؛ اشاره کوتاه به بهانه دوازدهم مرداد (آغاز رسمی چهارمین سال عمر دولت یازدهم) به چند خدمت راهبردی این دولت میتواند ذهن افکار عمومی را از این تبلیغات مسموم و زهرآگین پاک نماید: 1- مهمترین معضل کشور در آغاز به کار دولت تدبیر و امید، در حوزه سیاست خارجیبود. مساله اصلی دولت و ملت در سیاست خارجی نهتحریموتثبیت حقوق هسته ای، بلکهانزوای بین المللی، ایران هراسی، شیعه هراسیو نگاه کژتابانه افکار عمومی به نظام سیاسی و مردم ایران بود که در سایه بیتدبیریهای رئیس دولت قبل در حوزه دیپلماسی، تنشهای فزاینده بین ایران و شورای امنیت سازمان ملل و صدور قطعنامههای سریالی علیه ایران و تحریک مجامع بین المللی بود. دولت تدبیر و امید بابرجاماین تهدیدات را برطرف و ایران را از انزوای بین المللی خارج ساخت. اکنون ایران به عنوان کشوری که در فعل و انفعالات نظام بین المللی حضور با ثبات دارد؛ توانسته است مقصد مشارکتهای اقتصادی کشورهای اروپایی گردد و بدونتردید اگر موانع داخلی مرتفع شود و دست دولت در تحکیم مناسبات سیاسی بین المللی بازتر شود، فضای مشارکت اقتصادی نیز برای سرمایه گذاران خارجی و داخلی بازتر خواهد شد.2- تهدیدات خارجی و تضمین امنیت داخلی از دیگر موضوعات اولویت دار کشور بود که با تدبیر روحانی و راهبری رهبری ودر سایه وحدت و همدلی نیروهای موثر اجتماعی حاصل شد. در اواخر دولت دهم یک نوع ناامیدی و فضای یاس در کشور حاکم بود و به همین دلیل هم دولت روحانی شعار تدبیر وامید را برای جهتگیریهای ملی خود انتخاب کرد. بخشی از این فضای یاس آلود، به امنیتی شدن فضای سیاسی و تنشهای داخلی و بخش دیگر به تهدیدهای نظام سلطه برمیگشت که به دنبال خود بیثباتی اقتصادی را نیز در پی داشت. اکنون در سایه مدیریت نسبتاً موفق فضای سیاسی داخلی و گرایش عمده جناحهای سیاسی به رقابتهای سیاسی به جای تخریب و تحریم؛ حداقل در دوانتخابات گذشته با یک نوع از مشارکت فزاینده اجتماعی و نشاط سیاسی مواجه بودیم که موجب انباشت سرمایه اجتماعی ِنظام، در سطح بینالمللی گردید. اینها موفقیت کمی نیستند. 3- معضل دیگر کشور در آغاز به کار دولت، تورم و رکود همزمان و رشد اقتصادی منفی، بیکاری، تعطیلی صنایع کوچک و بزرگ، فساد گسترده در حوزه مالی و بانکی، واردات بیرویه و کاهش صادرات بود. دولت در کنار تدبیر مسائل خارجی، سیاستهای مالی و اقتصادی خود را نیز عملیاتی نمود که نتیجه آن کاهش تورم، ثبات اقتصادی، تثبیت ارزش پول ملی و بازار سرمایه، کاهش سود و بهره بانکی، حمایت از صاحبان صنایع و تولید و ایجاد فضا برای توسعه کسب و کار بود. در غیاب نقدینگی و کاهش درآمدهای نفتی که منجر به کاهش بودجههای عمرانی شده؛ رکود نتیجه محتوم این سیاست هاست و خروج از رکود مزمن نیز نیازمند ورود بانکها به حوزههای اشتغال و کسب و کار و توسعه فعالیتهای عمرانی زیر ساختی است که با گشایشهای حاصل از برجام و امکان انتقال پول فروش نفت به داخل، این موضوع نیز قطعاً بهبود پیدا خواهد کرد. کسانی که باعث و بانی تحریمها بودند و کسانی که زمینه ساز صدور قطعنامهها علیه ایران شدند، خود به روشنی میدانند که بازگشت کامل آثار تحریمها 30 سال زمان خواهد برد؛ از طرفی تمام اسباب و لوازم اعتمادسازی برای نظام بین الملل، در اختیار قوه مجریه نیست و سایر قوا و نهادهای حاکمیتی نیز باید در این مسیر دولت را کمک بکنند تا سرمایه اجتماعی لازم برای حضور جدی در بازارهای جهانی برای مدیران اقتصادی ما فراهم شود. 4- معضل دیگر کشور در آغاز به کار دولت تدبیر و امید؛ کاهش استخراج و صدور نفت و از دست رفتن بازارهای ایران بود. کشوری که همچنان بالای 70 درصد از اقتصاد ملی، به استخراج و فروش نفت وابسته است و منابع اقتصادی جایگزینی ندارد، از دست رفتن بازارهای صادرات نفت، برایش فاجعه بار خواهد بود. البته حفظ سهمیه فروش نفت در بازارهای جهانی، هرگز در تضاد با راهبردهای اقتصاد مقاومتی نیست؛ بلکه مقوّم آن است. باید سهم انحصاری خود از بازار عرضه نفت خام را داشته باشیم تا در زمانهای مناسب که قیمت جهانی انرژی دچار نوسان میشود؛ از نقش تاثیر گذاری سیاسی – اقتصادی آن منتفع شویم. اکنون دولت تدبیر و امید هم توانسته است میزان تولید نفت خود راترمیم نماید و هم به سهم خود از بازارهای جهانی دست پیدا بکند که خود این موضوع میتواند در آینده، دامنه تحریمهای احتمالی را محدود نماید. 5- افزایش آسیبهای اجتماعی از دیگر معضلات ملی است که تاکنون مورد بیتوجهی قرار گرفته است. علت این بیتوجهی، به فقر دانش اجتماعی مدیران و تسلط نگاه سیاسی – اقتصادی به مشکلات جامعه بر میگردد. تاکنون کنشگران سیاسی عموماً توجهی به مسائل اجتماعی نداشتند و فکر میکردند که میتوانند همه امورات جامعه را، با رویکردهای سیاسی حل و فصل بکنند و زمانی متوجه ناکارآمدی این روشها شدند که با موفقیت رویکردهای پوپولیستی در امور سیاسی مواجه شدند؛ اما کار از کار گذشته بود و شکاف طبقاتی همراه با رشد توقعات تودهای ایجاد شده بود. دولت با ارزیابیها و پیمایشهای علمی نشان داد که ما در طی یک دهه گذشته، با تنزلسرمایه اجتماعیروبرو بودهایم و انواع آسیبهای اجتماعی در سطوح جامعه متکثر و متنوع ایرانی در حال گسترش است. حل و فصل این معضل جدی، نیازمند تغییر روش مدیریت سیاسی و گرایش به مدیریت اجتماعی جامعه بود که خوشبختانه در دولت تدبیر و امید این تغییر رویکرد در سطح دولت اتفاق افتاد.6- از دیگر بخش هایی که مردم به شدت در مضیقه بودند، حوزه درمان و سلامت و سهم سنگین مردم از هزینههای سلامت بود. دولت گذشته کاملاً شفاف اعلام کرده بود که سلامت چاه ویل است و هرچه قدر در آن هزینه بکنی، باز هم نمیتوانی موفق به کاهش هزینههای مردمگردی! به همین خاطر هم، با وزیر بهداشت و درمان وقت، به تعارض غیر قابل حل رسید و وزیر بهداشت از قطار دولت دهم پیاده شد اما علیرغم مشکلات گفته شده، عزم این دولت در پیگیری سیاستهای کلان ِسلامت ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری، جزم بود و این جراحی در حوزه سلامت اتفاق افتاد. علیرغم نقدهای جدی که به روش اجرای طرح تحول نظام سلامت وارد است؛ ولی اقدامات قابل دفاعی در کاهش هزینههای سلامتی اقشار آسیبپذیر مراجعهکننده به مراکز درمانی دولتی برداشته شده و بخش عمدهای از مراکز درمانی دانشگاهی و دولتی از نظر فضای فیزیکی، هتلینگ و تجهیزات پزشکی تحول اساسی پیدا کردهاند. قطعا خدمات دولت تدبیر و امید در بهبود معیشت مردم بسیار بیشتر از موارد فوقالعاده اندکی است که نگارنده صرفاً از باب گزیده گویی و اهم و فی الاهم کردن اشاره کرده نمود؛ ولی واقعیت آن است که اسکلت برنامههای توسعهای دولت به خوبی در حوزه سیاست داخلی و خارجی اجرا شده است و آن چه مانده است، نیازمند پیگیریهای اجرایی برای تحقق وعدههایی است که به درستی داده شده اند. مثلاً بخش عمدهای از نقدینگی در اختیار دولت نیست و در دست شبه دولتیها و خصولتیهاست. معضل قاچاق و مبارزه با فساد اقتصادی و اداری نیازمند عزم جدی سایر قواست و آزادسازی اقتصادی و حذف یارانههای کمرشکن به تنهایی از عهدهی دولت خارج است و تا زمانی که اقدامات فوق صورت نگیرد خروج از رکود نیز به سادگی ممکن نخواهد بود؛ اما با این اوصاف دولت موفق عمل کرده است؛ زیرا فضای آزاد گفتوگو و نقادی را برای همه باز گذاشته است. همین فضای باز سیاسی اگر بتواند به عقب نشینی برخی گروههای رانتخوار و انحصارطلب منجر شود؛ میتواند به گشایشهای اقتصادی نیز منجر گردد. |
روحانی؛ رییسجمهوری موفق بوده است
| دکتر هوشنگ عطاپورگروه سیاسی: دلیلش هر چه باشد تاکنون رسانههای حامی ِدولت تدبیر و امید نتوانستهاند موفقیتها و کامیابیهای دولت را به خوبی تبیین کرده و به سمع و نظر افکار عمومی برسانند. شاید حجم بالای تبلیغات رسانههای مخالفین و در صدر آنها رسانه ملی بهاندازه کافی گرد و غبار کردهاند که امکان دیده شدن موفقیتهای دولت، حتی برای طرفداران پروپا قرصاش نیز فراهم نشده و به همین دلیل، در بین حامیان دولت هم، منتقدان عملکرد روحانی کم نیستند. در این رابطه با یک مساله جدی روبرو هستیم که باعث میشود فضای سیاسی پررمزوراز شود و آنتنها بودن رئیس دولت، در دفاع از دولت است! زیرا در برابر این همه هجمههای تبلیغاتی، صدایی از وزراء ، معاونین رئیس جمهور، استانداران و فرمانداران در دفاع از عملکرد دولت بلند نمیشود! طرفه آن که مدیران این دولت به شدت در دفاع از عملکرد خود، محافظهکاری پیشه کردهاند؛ در حالی که خدماتی که روحانی و تیم اجرایی وی برای این کشور انجام دادهاند؛ در اعماق تاریخ این مرز و بوم همیشه ماندگار خواهد بود. نیازی به برشماری لیست بلند بالایی نیست؛ اشاره کوتاه به بهانه دوازدهم مرداد (آغاز رسمی چهارمین سال عمر دولت یازدهم) به چند خدمت راهبردی این دولت میتواند ذهن افکار عمومی را از این تبلیغات مسموم و زهرآگین پاک نماید: 1- مهمترین معضل کشور در آغاز به کار دولت تدبیر و امید، در حوزه سیاست خارجیبود. مساله اصلی دولت و ملت در سیاست خارجی نهتحریموتثبیت حقوق هسته ای، بلکهانزوای بین المللی، ایران هراسی، شیعه هراسیو نگاه کژتابانه افکار عمومی به نظام سیاسی و مردم ایران بود که در سایه بیتدبیریهای رئیس دولت قبل در حوزه دیپلماسی، تنشهای فزاینده بین ایران و شورای امنیت سازمان ملل و صدور قطعنامههای سریالی علیه ایران و تحریک مجامع بین المللی بود. دولت تدبیر و امید بابرجاماین تهدیدات را برطرف و ایران را از انزوای بین المللی خارج ساخت. اکنون ایران به عنوان کشوری که در فعل و انفعالات نظام بین المللی حضور با ثبات دارد؛ توانسته است مقصد مشارکتهای اقتصادی کشورهای اروپایی گردد و بدونتردید اگر موانع داخلی مرتفع شود و دست دولت در تحکیم مناسبات سیاسی بین المللی بازتر شود، فضای مشارکت اقتصادی نیز برای سرمایه گذاران خارجی و داخلی بازتر خواهد شد.2- تهدیدات خارجی و تضمین امنیت داخلی از دیگر موضوعات اولویت دار کشور بود که با تدبیر روحانی و راهبری رهبری ودر سایه وحدت و همدلی نیروهای موثر اجتماعی حاصل شد. در اواخر دولت دهم یک نوع ناامیدی و فضای یاس در کشور حاکم بود و به همین دلیل هم دولت روحانی شعار تدبیر وامید را برای جهتگیریهای ملی خود انتخاب کرد. بخشی از این فضای یاس آلود، به امنیتی شدن فضای سیاسی و تنشهای داخلی و بخش دیگر به تهدیدهای نظام سلطه برمیگشت که به دنبال خود بیثباتی اقتصادی را نیز در پی داشت. اکنون در سایه مدیریت نسبتاً موفق فضای سیاسی داخلی و گرایش عمده جناحهای سیاسی به رقابتهای سیاسی به جای تخریب و تحریم؛ حداقل در دوانتخابات گذشته با یک نوع از مشارکت فزاینده اجتماعی و نشاط سیاسی مواجه بودیم که موجب انباشت سرمایه اجتماعی ِنظام، در سطح بینالمللی گردید. اینها موفقیت کمی نیستند. 3- معضل دیگر کشور در آغاز به کار دولت، تورم و رکود همزمان و رشد اقتصادی منفی، بیکاری، تعطیلی صنایع کوچک و بزرگ، فساد گسترده در حوزه مالی و بانکی، واردات بیرویه و کاهش صادرات بود. دولت در کنار تدبیر مسائل خارجی، سیاستهای مالی و اقتصادی خود را نیز عملیاتی نمود که نتیجه آن کاهش تورم، ثبات اقتصادی، تثبیت ارزش پول ملی و بازار سرمایه، کاهش سود و بهره بانکی، حمایت از صاحبان صنایع و تولید و ایجاد فضا برای توسعه کسب و کار بود. در غیاب نقدینگی و کاهش درآمدهای نفتی که منجر به کاهش بودجههای عمرانی شده؛ رکود نتیجه محتوم این سیاست هاست و خروج از رکود مزمن نیز نیازمند ورود بانکها به حوزههای اشتغال و کسب و کار و توسعه فعالیتهای عمرانی زیر ساختی است که با گشایشهای حاصل از برجام و امکان انتقال پول فروش نفت به داخل، این موضوع نیز قطعاً بهبود پیدا خواهد کرد. کسانی که باعث و بانی تحریمها بودند و کسانی که زمینه ساز صدور قطعنامهها علیه ایران شدند، خود به روشنی میدانند که بازگشت کامل آثار تحریمها 30 سال زمان خواهد برد؛ از طرفی تمام اسباب و لوازم اعتمادسازی برای نظام بین الملل، در اختیار قوه مجریه نیست و سایر قوا و نهادهای حاکمیتی نیز باید در این مسیر دولت را کمک بکنند تا سرمایه اجتماعی لازم برای حضور جدی در بازارهای جهانی برای مدیران اقتصادی ما فراهم شود. 4- معضل دیگر کشور در آغاز به کار دولت تدبیر و امید؛ کاهش استخراج و صدور نفت و از دست رفتن بازارهای ایران بود. کشوری که همچنان بالای 70 درصد از اقتصاد ملی، به استخراج و فروش نفت وابسته است و منابع اقتصادی جایگزینی ندارد، از دست رفتن بازارهای صادرات نفت، برایش فاجعه بار خواهد بود. البته حفظ سهمیه فروش نفت در بازارهای جهانی، هرگز در تضاد با راهبردهای اقتصاد مقاومتی نیست؛ بلکه مقوّم آن است. باید سهم انحصاری خود از بازار عرضه نفت خام را داشته باشیم تا در زمانهای مناسب که قیمت جهانی انرژی دچار نوسان میشود؛ از نقش تاثیر گذاری سیاسی – اقتصادی آن منتفع شویم. اکنون دولت تدبیر و امید هم توانسته است میزان تولید نفت خود راترمیم نماید و هم به سهم خود از بازارهای جهانی دست پیدا بکند که خود این موضوع میتواند در آینده، دامنه تحریمهای احتمالی را محدود نماید. 5- افزایش آسیبهای اجتماعی از دیگر معضلات ملی است که تاکنون مورد بیتوجهی قرار گرفته است. علت این بیتوجهی، به فقر دانش اجتماعی مدیران و تسلط نگاه سیاسی – اقتصادی به مشکلات جامعه بر میگردد. تاکنون کنشگران سیاسی عموماً توجهی به مسائل اجتماعی نداشتند و فکر میکردند که میتوانند همه امورات جامعه را، با رویکردهای سیاسی حل و فصل بکنند و زمانی متوجه ناکارآمدی این روشها شدند که با موفقیت رویکردهای پوپولیستی در امور سیاسی مواجه شدند؛ اما کار از کار گذشته بود و شکاف طبقاتی همراه با رشد توقعات تودهای ایجاد شده بود. دولت با ارزیابیها و پیمایشهای علمی نشان داد که ما در طی یک دهه گذشته، با تنزلسرمایه اجتماعیروبرو بودهایم و انواع آسیبهای اجتماعی در سطوح جامعه متکثر و متنوع ایرانی در حال گسترش است. حل و فصل این معضل جدی، نیازمند تغییر روش مدیریت سیاسی و گرایش به مدیریت اجتماعی جامعه بود که خوشبختانه در دولت تدبیر و امید این تغییر رویکرد در سطح دولت اتفاق افتاد.6- از دیگر بخش هایی که مردم به شدت در مضیقه بودند، حوزه درمان و سلامت و سهم سنگین مردم از هزینههای سلامت بود. دولت گذشته کاملاً شفاف اعلام کرده بود که سلامت چاه ویل است و هرچه قدر در آن هزینه بکنی، باز هم نمیتوانی موفق به کاهش هزینههای مردمگردی! به همین خاطر هم، با وزیر بهداشت و درمان وقت، به تعارض غیر قابل حل رسید و وزیر بهداشت از قطار دولت دهم پیاده شد اما علیرغم مشکلات گفته شده، عزم این دولت در پیگیری سیاستهای کلان ِسلامت ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری، جزم بود و این جراحی در حوزه سلامت اتفاق افتاد. علیرغم نقدهای جدی که به روش اجرای طرح تحول نظام سلامت وارد است؛ ولی اقدامات قابل دفاعی در کاهش هزینههای سلامتی اقشار آسیبپذیر مراجعهکننده به مراکز درمانی دولتی برداشته شده و بخش عمدهای از مراکز درمانی دانشگاهی و دولتی از نظر فضای فیزیکی، هتلینگ و تجهیزات پزشکی تحول اساسی پیدا کردهاند. قطعا خدمات دولت تدبیر و امید در بهبود معیشت مردم بسیار بیشتر از موارد فوقالعاده اندکی است که نگارنده صرفاً از باب گزیده گویی و اهم و فی الاهم کردن اشاره کرده نمود؛ ولی واقعیت آن است که اسکلت برنامههای توسعهای دولت به خوبی در حوزه سیاست داخلی و خارجی اجرا شده است و آن چه مانده است، نیازمند پیگیریهای اجرایی برای تحقق وعدههایی است که به درستی داده شده اند. مثلاً بخش عمدهای از نقدینگی در اختیار دولت نیست و در دست شبه دولتیها و خصولتیهاست. معضل قاچاق و مبارزه با فساد اقتصادی و اداری نیازمند عزم جدی سایر قواست و آزادسازی اقتصادی و حذف یارانههای کمرشکن به تنهایی از عهدهی دولت خارج است و تا زمانی که اقدامات فوق صورت نگیرد خروج از رکود نیز به سادگی ممکن نخواهد بود؛ اما با این اوصاف دولت موفق عمل کرده است؛ زیرا فضای آزاد گفتوگو و نقادی را برای همه باز گذاشته است. همین فضای باز سیاسی اگر بتواند به عقب نشینی برخی گروههای رانتخوار و انحصارطلب منجر شود؛ میتواند به گشایشهای اقتصادی نیز منجر گردد. |
روحانی؛ رییسجمهوری موفق بوده است